Zrealizowano

Powstańcza marszruta

Metę XVII Rajdu Szlakami Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, zorganizowanego 2 grudnia 2006 r., wypełniła młodzież szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Kalisza, Ociąża, Kościelnej Wsi i Russowa. Ponad 170 piechurów dziarsko pokonało trasy rajdowe i poznawało fragment dziejów "Małej Ojczyzny". Najlepsze drużyny i opiekunowie otrzymali dyplomy i nagrody książkowe ufundowane przez Kaliski Oddział PTTK im. S. Graevego  i dyrekcję Szkoły Podstawowej nr 21 im. Legionów Józefa Piłsudskiego w Kaliszu.

Istotnym celem organizowania rajdów jest wychowanie patriotyczne młodzieży w aspekcie praktycznym. Czczenie rocznic historycznych, poznawanie z autopsji obiektów związanych z przeszłością regionu , wskazanie miejsc pamięci narodowej, przybliżanie sylwetek postaci historycznych i kształtowanie młodzieńczych zainteresowań historycznych, popularyzacja walorów krajoznawczych okolic miasta , dokonują się każdorazowo podczas pieszych wędrówek. organizowanych przez Kaliski Oddział PTTK i Kaliskie Koło Przewodników PTTK. Tak też było podczas grudniowego rajdu powstańczego.

Przypomnienie miejsc i obiektów związanych  z walkami powstańczymi - położonymi na niegdysiejszym terenie przygranicznym - mającymi  wpływ na odzyskanie przez Polską niepodległości po I wojnie światowej, przyświecało organizatorom XVII. Rajdu Szlakami Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Trasy rajdu prowadziły, m.in. do stojącego w Boczkowie obelisku poświęconego Janowi Mertce, uważanemu za pierwszego poległego powstańca w tym rejonie walk, do  Nowych Skalmierzyc, gdzie od 1976 r. składane są kwiaty  pod pomnikiem  Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 , a także do Gniazdowa . Marszruta po Kaliszu wiodła do tablicy pamiątkowej , osłoniętej w 60- rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego, znajdującej się na zewnętrznej ścianie Kaplicy Żołnierskiej kościoła pw. św. św. Józefa i Piotra z Alkantary oraz do pomnika przypominającego o zburzeniu Kalisza w sierpniu 1914 r. Meta rajdu znajdowała się w Szkole Podstawowej nr 21 im. Legionów Józefa Piłsudskiego, położonej w Szczypiornie.

Obelisk poświęcony Janowi Mertce (Fot. Zbigniew Pol)

Tablica na obelisku (Fot. Zbigniew Pol)

A Szczypiorno, na przestrzeni lat 1815-1919 było miejscowością graniczną między zaborem pruskim i rosyjskim. Tutaj, od strony Kalisza, wybudowano koszary wojskowe - które zdobyli powstańcy już pod koniec grudnia 1918 r., i komorę celną. Na terenie Szczypiorna prusacy utworzyli obóz internowania dla legionistów J. Piłsudskiego i przetrzymywali blisko dwadzieścia  tysięcy międzynarodowych jeńców wojennych, narodził się tutaj "szczypiorniak" - gra w piłkę ręczną. Natomiast cmentarz ukraiński, częściowo odtworzony w 1999 r., kryje prochy żołnierzy atamana Semena Petlury, zmarłych podczas pobytu w obozie.

Wędrowcy poznali także nowy obiekt , odsłonięty 10 listopada br. usytuowany przy ul. Wrocławskiej  w Kaliszu, naprzeciwko dawnych koszar. Pylon w kształcie stylizowanego orła ,z obszerną tablicą informacyjną omawiającą historyczne wydarzenia rozgrywające się na terenie Szczypiorna , przypomina o znaczeniu tego miejsca dla dziejów Wielkopolski.

Pylon w kształcie stylizowanego orła (Fot. Zbigniew Pol)

Na mecie  wszyscy turyści otrzymali znaczek rajdowy, potwierdzenia punktów OTP i porcję przepysznej, ciepłej zupy. A reprezentanci drużyn wzięli udział w konkursach : krajoznawczym i historycznym.  Interesujące okazały się - wyrażone w jednym z zadań konkursu historycznego - uczniowskie propozycje  obchodów kolejnych rocznic wybuchu Powstania Wielkopolskiego.  Młodzież chciałaby obejrzeć inscenizację historyczną obrazującą atak powstańców na koszary lub walkę plenerową w kostiumach z epoki . Uczniowie zadeklarowali także swe uczestnictwo w okolicznościowych apelach i składaniu kwiatów w miejscach pamięci narodowej. I mamy z czego się cieszyć, bowiem młodzi ludzie potwierdzili swą świadomość pamięci o Powstaniu Wielkopolskim, o jego bohaterach i historycznym kontekście wydarzeń z przełomu lat 1918-1919.

Główną nagrodę w ogólnej klasyfikacji drużynowej, puchar rajdu, wywalczył zespół Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kaliszu , pod opieką A. Sradomskiej i E. Michniackiej.

Drugą lokatę zdobyła drużyna gimnazjum z Kościelnej Wsi (opieka Emilia Hertmann), a trzecie miejsce ex equo zespoły ze Szkoły Podstawowej nr 1 (opiekunka Beata Muszyńska) w Kaliszu i z Gimnazjum w Russowie (opieka Urszuli Woźniak). Laureaci poszczególnych konkursów przedstawiają się następująco. Zmagania historyczne w kategorii szkół podstawowych wygrali Kaliszanie : Adrianna Waszczuk ( Sz. Podst. Nr 16) ,na drugim miejscu był Jakub Mikołajczyk (Szk. Podst. Nr 1 z Kalisza). Wśród gimnazjalistów najlepszą okazała się Dominika Balcer z Kościelnej Wsi , a tuż za nią - Celina Wawrzyniak z Ociąża. A Semko Kusiński z kaliskiego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego wygrał w grupie szkół ponadgimnazjalnych. Konkurs krajoznawczy też przysporzył uczestnikom nagród i dyplomów. I miejsce wśród szkół podstawowych zdobył Aleksander Kaczmarek (Szk. Podst. nr 10 w Kaliszu). Nagrodę wywalczył także Jakub Kempiński , indywidualny uczestnik (Sz. Podst. Nr 7). Gimnazjalistka, Karolina Gidelska ze Środowiskowego Hufca Pracy w Kaliszu wywalczyła I nagrodę , a drugie miejsce w tej kategorii szkół otrzymała Monika Krawczyk z Kościelnej Wsi. Wśród szkół ponadgimnazjalnych najlepszy okazał się Jacek Cieplicki z Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kaliszu. Wszyscy opiekunowie drużyn , poza podziękowaniami za udział młodzieży w rajdowej marszrucie, otrzymali pamiątkowe dyplomy , sponsorowane przez dyrekcję Szkoły Podstawowej nr 21 i puchar- ufundowany przez  Kaliski Oddział PTTK. Nagrody , dyplomy i zwycięski puchar wręczali organizatorzy  rajdu : Mateusz Przyjazny - wiceprezes Kaliskiego Oddziału PTTK, Agnieszka Kieszkowska - komandor rajdu oraz Hieronim Kempiński - kierownik tras. Swój wkład organizacyjny mieli także : Małgorzata Zdobych - kierownik mety, pracownice kuchni szkolnej i  uczniowie Szk. Podst. Nr 21 w Kaliszu, Zygmunt Skrzypek - przodownik turystyki pieszej oraz Bożena Kryst,  Waldemar Pol i Zbigniew Pol , którzy przygotowali i zrealizowali konkursy rajdowe. I oczywiście nauczyciele, opiekunowie drużyn, dzięki którym młodzież pożytecznie spędziła sobotnie przedpołudnie i poznała wydarzenia powstańcze rozgrywające się na terenie ziemi kaliskiej.

Tekst i zdjęcia (poniżej): Bożena Kryst
Kaliskie Koło Przewodników PTTK im. A. Chodyńskiego

Rajdowicze w oczekiwaniu na podsumowanie marszruty

Zdobywcy pucharu XVII Rajdu Szlakami Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 z Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kaliszu

Emilia Hartmann i gimnazjalistka z Kościelnej Wsi uradowane z otrzymania II nagrody

Beata Muszyńska z młodzieżą odbiera nagrodę za zajęcie III miejsca w klasyfikacji ogólnej, wręczaną przez H. Kempińskiego i M. Przyjaznego