Wydawnictwa

Kaliski kalejdoskop przewodnicki 2011
Autor: Piotr Sobolewski;
[fot. Zbigniew Pol;
konsultacja I cz. tekstu Stefan Szymczak]
Kalisz, Edytor,2012. - 140,[4] s. ; fot., fot. kolor.; 24 cm
ISBN 978-83-60579-93-0

Kaliski kalejdoskop przewodnicki 2011

"Kaliski kalejdoskop przewodnicki 2011" przygotowany został przez miejscowych przewodników PTTK. Autorem jest Piotr Sobolewski, prezes Kaliskiego Koła Przewodników Miejskich i Terenowych im. Adama Chodyńskiego, konsultacjami merytorycznymi służył Stefan Szymczak, doświadczony przewodnik turystyczny, uhonorowany niedawno Orderem Kawalera Uśmiechu oraz Łukasz Wolski, adept w tym gronie.

Zdjęcia przygotował Zbigniew Pol, wieloletni przewodnik turystyczny i krajoznawca, wykonawca fotografii publikowanych w licznych wydawnictwach. Jego prace są o tyle cenne, że mają walor zarówno dokumentalny, jak i historyczny. Podkreślić należy, iż omawiany tom swoją wiedzą wsparli także, zaprzyjaźnieni ze środowiskiem przewodnickim, historycy : Anna Tabaka, Jerzy Aleksander Splitt, Jarosław Dolat, bibliolog Bogumiła Celer i Halina Marcinkowska.

Publikacja ukazuje żywotność i kreatywność środowiska społeczników, mającego- mówiąc nieskromnie- niemałe zasługi w popularyzacji dziejów Kalisza i najbliższej okolicy.

Książka stanowi zbiór tematów, omówionych w 2011roku, podczas spacerów zwanych "Kaliszobraniami", prelekcji zorganizowanych w salach mogących pomieścić liczną grupę słuchaczy, jak również zebrań przewodnickich. Stąd wynika różnorodność zagadnień zaproponowanych przez autora. Z kart książki czytelnik pozna dzieje kilku świątyń, ulic, placów, dzielnic oraz obiektów świeckich, które wyróżniają Kalisz spośród innych miast. Przedstawiono także kilka zagadnień o szerszym kontekście oraz wybrane miejscowości z okolic Kalisza.

Swe dzieje ukazuje: Bazylika Mniejsza z Placem św. Józefa, kościół pw. św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa - nadal nazywany garnizonowym, świątynia pw. Opatrzności Bożej, Wyższe Seminarium Duchowne, klasztor oo. franciszkanów i nekropolia greko-katolików i wyznawców prawosławia przy Rogatce. Wędrówka wzdłuż ul. Śródmiejskiej, ul. Górnośląskiej czy Alei Wolności odkryła przeszłość licznych kamienic, nazwiska ich właścicieli i wiele ciekawostek.

Z tematów o szerszej perspektywie omówiono: początki osadnictwa na Ziemi Kaliskiej, najdawniejsze druki kaliskie, historię kaliskiej piłki nożnej i początki miejscowej telewizji.Niegdysiejsze wsie, leżące obecnie w administracyjnym obrębie Kalisza, jak Tyniec, Szczypiorno, Warszówka , Sulisławice i Chmielnik (których nazwy ciągle funkcjonujące wśród kaliszan) , czy też pobliskie miejscowości, jak Niedźwiady, Kokanin czy Chotów uchyliły swoją przeszłość i teraźniejszość.

I gdy wydawać by się mogło, że niektóre tematy występują we wcześniejszych tomach "Kalejdoskopów" i tym samym dublują się, to nic bardziej mylnego. Jest to efekt zamierzonego pomysłu autora. Profesjonalny przewodnik turystyczny potrafi opowiadać, opowiadać, opowiadać i …nie zanudzać odbiorcy. Tę sztukę posiadł Piotr Sobolewski i dał wyraz w kilku publikacjach, którymi są "Kaliskie kalejdoskopy przewodnickie". Wieloaspektowe spojrzenie na konkretne miejsce, czy bogactwo przeszłość obiektu wyzwala chęć przekazania najszerszej wiedzy, uzupełnienia tego, co już powiedziane, by nasycić oczekiwania zainteresowanych. Tym bardziej, że wciąż przybywa interesujących kalisianów i wiedza ewaluuje.

"Kalejdoskop 2011" podzielony został na dwie części.

Pierwsza, obszerniejsza, zawiera tematy omawiane podczas "Kaliszobrań" i zebrań przewodnickich Druga część to zapis prelekcji przeprowadzonych nie podczas spacerów, a w gościnnych progach kaliskich instytucji, połączonych z prezentacjami multimedialnymi i zwiedzaniem obiektów.

Przed każdym z rozdziałów zamieszczono dzienną datę i formułę realizacji oraz krótki wstęp. A po zakończonym tekście - wykaz literatury, niezbyt starannie opracowany, bowiem okazuje się mieszanką druków zwartych, prac zbiorowych, wydań wielotomowych, artykułów z czasopism i rozdziałów z prac zbiorowych.

Na końcu książki zamieszczono literaturę wyłącznie dotyczącą części pierwszej wydawnictwa. I, o zgrozo, tytuł pracy Raciborskiego J., Monografja [!] Kalisza Cz.1. Kalisz, 1912 zyskał uwspółcześnioną postać : Monografia Kalisza.Cz.1. Zaś nazwisko Stanisława barona Graeve pozbawione zostało jednej z liter.

Wykaz stron internetowych nie jest pełny, brakuje w nim kilku adresów podanych w zrębie głównym książki. Podobne braki widoczne są wśród wymienionych tytułów czasopism. Nie umieszczono: "Spotkań z zabytkami" 2003, "Krajoznawstwa i Turystyki" 1996, "Przewodnika katolickiego" 2005, "Rocznika kaliskiego".

Oczywistością jest to, że zamieszczone w "Kalejdoskopach" opowieści nie wyczerpują poruszonej problematyki , nie mogą być traktowane jako naukowe dociekania. Ich popularyzatorski, praktyczny charakter wyznacza odbiorcę - wrażliwego człowieka, miłośnika przeszłości, sympatyka historii, czynnego krajoznawcę . Niezaprzeczalnie stanowią zachętę w rozbudzaniu indywidualnych zainteresowań dziejami nadprośniańskiego grodu i najbliższych mu terenów.

Książka, ciesząca się dużym popytem, zyskuje miano cennego kompendium wiedzy o Kaliszu i najbliższej okolicy.

Tekst Bożena Kryst
(Kalisz 2014)